Architektura Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie to połączenie wpływów neobarokowych i neorenesansowych. Eklektyczna budowla zawiera w sobie również elementy narodowe, zaczerpnięte z XV-wiecznych krakowskich budowli oraz inspiracje architekturą teatrów europejskich.
Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie – zarys historyczny
Teatr im. Juliusza Słowackiego, pierwotnie określany mianem Teatru Miejskiego, powstał w latach 1891–1893 na miejscu budynków kompleksu szpitalno-klasztornego duchaków . Przyczyną podjęcia nowej inwestycji był pogarszający się stan gmachu dotychczasowego, Starego Teatru. Projekt budynku został wyłoniony w trakcie konkursu. Ostatecznie zrealizowany został pomysł Jana Zawiejskiego, na podstawie którego powstała efektowna, eklektyczna bryła, będąca połączeniem akcentów neobarokowych i neorenesansowych.
Wnętrze Teatru im. Juliusza Słowackiego
Wnętrze teatru zdobią gipsowe sztukaterie oraz złote kinkiety i żyrandole. W obszernym przedsionku umieszczono polichromie typu pompejańskiego będące dziełem Antoniego Tucha.
Znajduje się tam także pomnik Stanisława Wyspiańskiego stworzony przez Bolesława Chromego, a także popiersia Aleksandra Fredry, Jana Nepomucena Kamińskiego, Karola Kruzera i Wojciecha Bogusławskiego.
Ściany wnętrza teatru utrzymano w kolorystyce kremowej oraz czerwonej, podobnie jak aksamitne fotele umiejscowione na widowni. Pierwotnie dla widzów zaplanowano 922 miejsca. Liczba foteli została zmniejszona w wyniku późniejszej przebudowy, w czasie której zrezygnowano m.in. ze strapontenów.
Kurtynę stanowi bogato zdobione malowidło olejne o tematyce alegorycznej autorstwa Henryka Siemiradzkiego. Obraz namalowany został na lnianym płótnie rozciągniętym na drewnianej ramie, w efekcie czego kurtyna nie rozsuwa się, a jest podnoszona do góry. Na obrazie znajduje się przedstawienie Natchnienia, Piękna, Prawdy, Komedii, a także Tragedii, Zbrodni, Występku, Furii oraz Widma. Częścią sceny jest także błazen oraz Eros.
W foyer budynku podziwiać można natomiast stiuki wykonane przez Alfreda Putza i dekorację kamieniarską autorstwa Józefa Kuleszy.
Oprócz westybulu i foyer, w budynku znajduje się widownia, bufet, klatka schodowa oraz dawna elektrownia teatru.
W gmachu teatru znajduje się także garderoba aktora Ludwika Napoleona Karola Sosnowskiego, w której pozostały autografy aktorów z XIX i XX wieku.
Fasada Teatru im Juliusz Słowackiego
Zdobiona jest również zewnętrzna część budynku. Reprezentatywna zewnętrzną elewację zdobi attyka, nawiązująca do architektury Sukiennic i Wawelu.
Elewacje frontowa to również miejsce, w którym umieszczono napis „Kraków sztuce narodowej” oraz liczne płaskorzeźby i rzeźby o charakterze alegorycznym. Na fasadzie znajduje się alegoria Poezji, Komedii i Dramatu autorstwa Tadeusza Błotnickiego, Muzyki, Opery i Operetki autorstwa Alfreda Dauna oraz Wesołości i Smutku autorstwa Mieczysława Zawiejskiego.
Szczyt elewacji frontowej zdobią natomiast figury przedstawiające Tadeusza i Zosię z utworu „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza. Ich autorem jest Michał Korpala.