Toruń może szczycić się silnymi związkami z najbardziej znanym polskim astronomem. W tym mieście znajduje się przepiękna kamienica uznawana przez wielu historyków za miejsce narodzin Mikołaja Kopernika. Zabytkowy gotycki budynek, który w drugiej połowie XV wieku należał do rodziny Koperników zapewne skrywa wiele historycznych ciekawostek. Niezwykła jest też jego architektura. To idealny przykład średniowiecznego spichlerzodomu, który spełniał zarówno funkcje mieszkalne jak i magazynowe.
Dom Kopernika – rys historyczny
Budynek zwany dziś domem Kopernika powstał w 1370 roku jako henzeatycki dom-skład. Była to zabudowa typowa dla średniowiecznej ulicy, która nosi dziś nazwę od nazwiska słynnego badacza. Dzielnica kupiecka wymagała specyficznego układu pomieszczeń. Przestronne izby idealnie sprawdzały się jako magazyny.
Kamienica ułożona na planie litery L złożona była z budynku frontowego i silnie wydłużonej zachodniej oficyny. W takim kształcie najpewniej trafiła w ręce rodziny Koperników i pozostała w nich od 1459 do 1480. Budynek sprzedano 7 lat po urodzeniu astronoma.
Dom diametralnie zmienił wygląd i funkcję w XIX wieku. Wnętrza przerobiono na mieszkania czynszowe a fasadę pokryto tynkiem. Budynek odzyskał dawną świetność dopiero współcześnie. W latach 1972-1973 kamienicę gruntownie odrestaurowano. Od tego czasu mieści się tam Muzeum Mikołaja Kopernika.
Spichlerzodom Kopernika – co w nim wyjątkowego?
Kapitalny remont, jaki przeszedł budynek w latach 70-tych, pozwolił odsłonić jego pierwotne piękno i niezwykle funkcjonalny układ. W czasie prac przywrócono między innymi przestronną i wysoką sień z częścią kuchenną. Zrekonstruowano też klatkę schodową i nadwieszaną drewnianą izdebkę, oddając pierwotny kształt parterowej części kamienicy. Przywrócono też dawną elewację budynku. Jest to szczególnie ważne, ponieważ kamienica znajduje się w obszarze wpisanym na listę dziedzictwa historycznego UNESCO oraz pomnika historii.
Dom Kopernika to solidna kilku-kondygnacyjna kamienica, w większości ceglana i podpiwniczona. Jej znakiem rozpoznawczym jest ozdoba fasady czyli ostrołukowy portal. Bardzo charakterystyczne są też ceglane fryzy i pionowe wnęki z kunsztownymi maswerkami. Dla przypomnienia maswerk to dekoracyjny geometryczny wzór wykonany z kamienia lub cegieł w górnej części gotyckich okien.
Budynek dzięki niezwykle bogatej architekturze i funkcjonalności jest perełką dla pasjonatów strzelistych gotyckich linii. Jeśli dodamy do tego ciekawą historię kamienicy i to, że współcześnie jest to obiekt muzealny, okazuje się to punkt obowiązkowy na trasie toruńskich wycieczek.
Jak wspominaliśmy wcześniej, dom ma ciekawe sąsiedztwo i cała ulica uznawana jest za wyjątkowy ślad toruńskiej historii. Rzeczywiście dzisiejsza ulica Mikołaja Kopernika wraz z jego muzeum jest jedną z najstarszych i najlepiej zachowanych części miasta. Tu dosłownie można dotknąć historii dawnego średniowiecza. Dlatego miejsce jest tak chętnie odwiedzane przez turystów. Z pewnością warto tam zajrzeć.