W Polsce rozkwit architektury socrealistycznej przypada na lata 1949-1956, w ramach realizacji doktryny realizmu socjalistycznego, sprowadzonej ze Związku Radzieckiego. Socrealizm był filarem polityki stalinizmu.

Socrealizm był kierunkiem w sztuce radzieckiej, został wprowadzony w krajach znajdujących się pod panowaniem ZSRR. Było to jedno z narzędzi propagandowych partii rządzącej, uważany za jedyną słuszną metodę twórczości artystycznej. W Polsce socrealizm został oficjalnie ogłoszony na Konferencji Warszawskiej PZPR 3 lipca 1949 roku.

Styl socrealistyczny w architekturze cechować miała siła, potęga i gigantyzm, które miały być odzwierciedleniem ówczesnej władzy. Powstałe w tamtym czasie budynki to często monumentalne obiekty, które cechuje symetria, wielość zdobień, okazałość. Planowanie urbanistyczne natomiast miało na celu stworzenie szerokich traktów, olbrzymich placów, na których docelowo miało się koncentrować życie mieszkańców.

Styl ten spotykał się (i nadal spotyka) z surową krytyką. Między innymi z uwagi na brak funkcjonalności, surową formę, jednolitość i właściwie zastój, jaki w tamtym okresie zapanował w architekturze. Są jednak również i jego zwolennicy, którzy podkreślają, że w początkowej fazie używane materiały budowlane były wysokiej jakości. Planowanie miast odbywało się z wyraźnym podziałem na ulice i zabudowę przyuliczną. Dominowała niska zabudowa (do czterech kondygnacji) i dachy spadziste kryte dachówką. Obecnie pozostałości tego stylu wielu kojarzą się ze słusznie minioną epoką komunizmu, a obiektywna ocena samej architektury jest przysłaniana wspomnieniami idei, w duchu których powstały. Z tego powodu po zakończeniu okresu stalinizmu socrealizm w architekturze został w Polsce potępiony i odrzucony.

Architektami projektującymi w socrealizmie byli między innymi Stanisław Bukowski, Jerzy Gieysztor, Jadwiga Grabowska, Bohdan Lachert, Józef Sigalin, Zygmunt Stępiński, Roman Tunikowski, Kazimierz Wejchert.

Najbardziej charakterystycznym budynkiem powstałym w stylu socrealistycznym jest Pałac Kultury i Nauki w Warszawie. Do innych charakterystycznych budowli należą:

• w Warszawie: Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa, plac Konstytucji, Ministerstwo Rolnictwa, plac generała Józefa Hallera,
• w Krakowie: dzielnica Nowa Huta, plac Centralny,
• we Wrocławiu – budynki przy ul. Świdnickiej, Kościuszkowska Dzielnica Mieszkaniowa),
• budynki dworca w Gdyni,
• osiedle mieszkaniowe i dom kultury w Kowarach,
• budynek Uniwersytetu w Białymstoku,
• Plac Lotników w Szczecinie.